Referentiekader medezeggenschap en referentieprofielen

De competenties en ontwikkelmogelijkheden van OR-leden zijn in beeld gebracht.

Al een aantal jaren is er de behoefte om de profielen van OR-leden in kaart te brengen, de Groepsondernemingsraad Rijk (GOR Rijk) heeft het initiatief genomen om de taken en werkzaamheden te inventariseren en zogenaamde referentieprofielen te creëren. Deze profielen en het referentiekader zijn vanaf nu te downloaden.

Wat is het referentiekader medezeggenschap?

Het referentiekader medezeggenschap is een set van 16 beschreven rollen: de zogenaamde ‘referentieprofielen’, die Rijksbreed voorkomen binnen de Ondernemingsraad (OR), Departementale ondernemingsraad (DOR) en Groepsondernemingsraad Rijk (GOR Rijk). Een referentieprofiel is samengesteld uit een omschrijving van de omgeving en de positie van het medezeggenschapsorgaan, de rolbeschrijving, de rolverwachting, de benodigde kennis, inzicht en vaardigheden en geeft een weergave van de meest relevante competenties. De referentieprofielen zijn tot stand gekomen aan de hand van geïnventariseerde input bij de verschillende OR-, DOR-, en GOR Rijk-leden en zijn derhalve gebaseerd op een actueel en realistisch beeld van de diverse rollen.

Met deze profielen is het makkelijk inzichtelijk te maken wat er van een OR-lid wordt verwacht. Binnen ondernemingsraden, ook bij het Rijk, wordt de functie van de OR-leden op dit moment heel divers en met uiteenlopende taken ingevuld. De referentieprofielen kunnen helpen bij het bepalen van de werkzaamheden en maken het OR-werk ook inzichtelijker voor collega’s en leidinggevenden. Helaas zijn de profielen niet op te nemen in het Functiegebouw Rijk (FGR) omdat er geen sprake is van vastomlijnde en omschreven functies maar meer van rollen. Deze vrijheid is handig voor ondernemingsraden omdat het vrijheid biedt om de rollen zo in te vullen dat het passend is. Alleen voldoet het op deze manier niet aan de voorwaarden van het FGR en er vallen ook geen vaste schaalniveaus aan te koppelen.

Wél is de GOR Rijk in samenwerking en overleg met de Uitvoeringsorganisatie Bedrijfsvoering Rijk (UBR) aan de slag gegaan met een onderzoek naar en beschrijving van deze diverse rollen en bijbehorende competenties. Dit binnen verschillende soorten ondernemingsraden die bij het Rijk aanwezig zijn. Het resultaat hiervan is neergelegd in 16 referentieprofielen. Ook staat er in het referentiekader hoe alles tot stand is gekomen en de nut en noodzaak van deze profielen. De profielen kunnen ook een bijdrage leveren aan de personeelsgesprekken in het kader van de Gesprekscyclus Rijk.

Als er competenties zijn ontwikkeld in het medezeggenschapswerk en deze vrijwillig zijn besproken in het personeelsgesprek worden ze in het verslag vastgelegd. Deze competenties moeten dan wel onderschreven zijn door bijvoorbeeld informanten of andere bronnen. Het vastleggen in het verslag kan alleen gebeuren als de medewerker dat wil. Er is geen verplichting voor een medezeggenschapslid om deze competenties te bespreken of om deze vast te leggen omdat een gezagsverhouding in het medezeggenschapswerk ontbreekt. Geen gezagsverhouding betekent ook onafhankelijkheid in het werk als medezeggenschapslid. Om die redenen passen een opgelegd gesprek en oordeel over dat werk niet bij de positie van een medezeggenschapslid, feitelijk én juridisch niet. Om deze competenties goed in beeld te brengen, zodat deze ook benut kunnen worden, is het belangrijk dat leidinggevenden hieraan meewerken. Helaas komt het voor dat de leidinggevenden de gebleken en aangetoonde competenties weigeren in het verslag op te nemen. Medezeggenschap is werk en de ervaringen en competenties die daar worden opgedaan kunnen bijdragen aan een beter functioneren en het creëren van doorgroeimogelijkheden.

De GOR Rijk gaat nog verder in overleg met de bestuurder en Uitvoeringsorganisatie Bedrijfsvoering Rijk om de volgende fase, operationalisering en implementatie, verder te bespreken en uit te werken.

Download het referentiekader hier.